Gaurkotasun Buletina Data: 09-03-2020
Telebistak hil egiten du
ITURRIA: Sportlife
Heriotza-arriskua bi aldiz handiagoa da telebista ikusteko egunean hiru ordu baino gehiago hartzen dituztenen artean.
Zalantzarik gabe, "Salud a Ciencia Cierta" XXI. mendean bizimodu osasungarria izan nahi duten guztientzako oheburuko liburua da. Miguel Angel Martínez-González doktorea da Mediterraneoko dietari buruzko munduko aditu handienetako bat, eta gehien zabaltzen ari den pertsonetako bat, bere argitalpenen bidez eta bai Nafarroako Unibertsitateko bere katedratik, bai Harvardeko Unibertsitate Estatubatuarrean.
Liburuan, elikadura-industria indartsuaren aurrean inolako begirunerik gabe, Martínez-González doktoreak 2020an gure osasuna arriskuan jartzen duten gai guztiak aztertzen ditu. Bereziki deigarria egin zaigu "kutxa leloa" deritzonari buruzko kapitulua, zuzenean "Telebistak hil egiten du" izenburua duena.
Besterik gabe, hauxe iragartzen du: "jarduera fisikoak bizitza osasuntsua luzatzen badu, jarduera sedentarioetan gehien hiltzen duena telebista da. Egia da «kutxa leloak» informatu, entretenitu, dibertitu eta lagundu egiten duela. Baina, guztiarekin gertatzen den bezala, gehiegikeriak txarrak dira eta ordu asko ikusita telebistak ere hil egin dezake". Eta arrisku erreal horrek ez die adinekoei bakarrik eragiten, frogatuta baitzegoen bizitza telebistaren aurrean egiten dutenean gaixotzeko arriskua areagotu egiten dela. Gazteek ere arriskua dute, batez beste 37 urteko 13.000 pertsonak baino gehiagok parte hartu zuten ikerketa batean frogatu zuten bezala. Landa-lana, hiru portaera sedentario banan-banan aztertzea izan zen: telebista ikustea, ordenagailua erabiltzea eta gidatzea. Parte-hartzaileak gainerako faktore berdinekin alderatu ahal izateko, kontuan hartu ziren dieta, kirolak, gorputz-masaren indizea edo erretzaileak ziren ala ez.
Ondorio ezin argiago bat atera daiteke: heriotza-arriskua bi aldiz handiagoa zen telebista ikusten egunean hiru ordu baino gehiago ematen zituztenen artean, gainerako ohiturak edozein zirela ere. Aitzitik, ez zirudien inolako erlazio esanguratsurik dagoenik ordenagailuaren edo bolantearen aurrean erabilitako denboraren eta heriotza-arriskuaren artean.
Autoreak dioenez, "ez dira ondo ezagutzen telebistaren eragin kaltegarri hori eragiten duten mekanismo guztiak, beste ikerketa batzuetan ere aurkitu direnak. Hainbat hipotesi daude. Telebistaren aurrean hainbeste ordu egotea sedentarismoaren muturreko kasu bat izan daiteke, oso jarduera pasiboa baita, non ikusleak ez duen inoiz interakziorik egiten. Aldiz, gidatzeak edo ordenagailua erabiltzeak nolabaiteko interaktibitate maila eragiten du, bi jarduerek arreta eta erantzunak eskatzen baitituzte, eta muskuluetan tentsio jakin bat ere eragiten dute. Hori ez da gertatzen norbera telebistaren pantailari begira oso erlaxatuta dagoenean, botatzen dutena ikusteko besterik ez baitago prest. Gerta liteke, halaber, telebistaren aurrean jartzeak lotura handiagoa izatea aperitibo, janari gozo eta freskagarri azukredunen kontsumoarekin. Nolanahi ere, janariaren eragina kontrolatu arren, ez zen aurkitu eragin kaltegarri horren azalpen argirik".
Antidotoa? Ariketa fisikoa! Doktoreak egunaren 24 orduetatik gutxienez 45 minutu jarduera fisikorako erabiltzea gomendatzen du, paseo bat izan daiteke, eta ez da beharrezkoa krossfit edo lasterketa-jarduerak izatea kilometroko 4 minutuan.
itzuli
Buletinan harpidetza egin
Publizitatu nahi duzu hemen?